ARTYKUŁ
Od teorii do praktyki – czy Studenci z etatem mają przewagę na rynku pracy?
Przekonanie, że na zdobywanie zawodowego doświadczenia przychodzi czas dopiero po zakończeniu studiów, stopniowo traci znaczenie. Coraz więcej Studentów nie czeka na moment odebrania dyplomu, woli podjąć pracę już w trakcie nauki, kierując się potrzebą samodzielnego działania i świadomością, że to oni najlepiej potrafią określić kierunek własnego rozwoju. Zatrudnienie w okresie studiów przestaje być postrzegane jako próba pogodzenia dwóch odmiennych światów. Coraz częściej uznaje się je za sposób na konsekwentne budowanie ścieżki, w której teoria i praktyka uzupełniają się nawzajem. Taka decyzja nie należy do najprostszych, wymaga od nas sprawnego zarządzania czasem i umiejętności radzenia sobie z presją. Pozwala za to sprawdzić, jak wiedza akademicka działa w rzeczywistych warunkach oraz pomaga lepiej zrozumieć poruszane na zajęciach zagadnienia. Dzisiaj rzadko już pojawiają się wątpliwości, czy łączenie nauki z pracą ma sens. Studenci znacznie częściej zastanawiają się jak to zorganizować, żeby przynosiło konkretne efekty i wzmacniało rozwój zawodowy.
Kariera pod lupą
Z danych zaprezentowanych w ósmej edycji raportu EUROSTUDENT wynika, że coraz więcej osób studiujących w Polsce łączy naukę z pracą zarobkową w sposób systematyczny i przemyślany. Blisko sześćdziesiąt procent ankietowanych przyznało, że w poprzednim roku akademickim podejmowało regularne zatrudnienie równolegle z uczestnictwem w zajęciach. Młodzi coraz śmielej wchodzą w świat zawodowych obowiązków – rezygnują z pracy wyłącznie w okresie wakacyjnym na rzecz dłuższych form zaangażowania. Zatrudnienie na pełen etat lub uczestnictwo w wymagających stażach pozwala im oswoić się z rytmem codziennych zadań i jednocześnie rozwijać umiejętności, które ułatwiają późniejsze poruszanie się po rynku pracy i budowanie zawodowego wizerunku.
Praca przestaje być traktowane wyłącznie jako środek do uzyskania dodatkowych środków finansowych. Aktualnie jest też przemyślaną decyzją służącą lepszemu poznaniu siebie i wyzwań, z jakimi przyjdzie się zmierzyć po zakończeniu edukacji. Współczesny rynek wyraźnie premiuje tych, którzy oprócz wiedzy akademickiej potrafią odnaleźć się w konkretnych strukturach organizacyjnych i reagować adekwatnie do zmieniających się warunków.
Formy wsparcia dla aktywnych zawodowo studentów
Uczelnie wyższe coraz trafniej reagują na zmiany w stylu życia swoich studentów i modyfikują programy w taki sposób, aby lepiej pasowały do ich codzienności. Oprócz zajęć odbywających się w tradycyjnym układzie od poniedziałku do piątku, wiele szkół oferuje również studia prowadzone w trybie niestacjonarnym. Spotkania weekendowe przyciągają osoby, które łączą naukę z pracą albo godzą studia z innymi aktywnościami – rodzinnymi, zawodowymi czy społecznymi. Tego rodzaju organizacja zajęć pozwala lepiej zarządzać tygodniowym harmonogramem i skutecznie poszerzać kompetencje, nie burząc dotychczasowych przyzwyczajeń ani nie rezygnując z aktywności, które są dla studenta równie ważne, jak zdobywanie wykształcenia.
Różnice między studiami stacjonarnymi a niestacjonarnymi
- Tydzień studenta w różnych trybach kształcenia - osoby studiujące w systemie dziennym spędzają większość dni roboczych na uczelni, uczestniczą w zajęciach rozłożonych równomiernie w ciągu tygodnia. Z kolei ci, którzy wybrali formę zaoczną, przyjeżdżają na zjazdy co dwa tygodnie, zwykle na weekendy, aby w intensywnym rytmie zrealizować bloki wykładów i ćwiczeń. Taki układ pozwala im łączyć naukę z innymi obowiązkami, choć wymaga ścisłego planowania czasu wolnego.
- Nauka we własnym rytmie – studenci uczęszczający na zajęcia w trybie niestacjonarnym muszą bardziej polegać na sobie. Pomiędzy kolejnymi spotkaniami to od nich zależy, ile energii i czasu poświęcą na przyswojenie materiału. Zdolność samodzielnego organizowania nauki staje się niezbędnym warunkiem. Osoby studiujące dziennie korzystają z częstszych interakcji z wykładowcami, co ułatwia bieżące rozwiązywanie wątpliwości i wspólne opracowywanie tematów w warunkach sali wykładowej czy laboratoriów.
- Różne motywacje, różne priorytety – ci, którzy decydują się na studia niestacjonarne, często już pracują i traktują edukację jako narzędzie wspierające rozwój zawodowy. Nauka stanowi dla nich ścieżkę do poszerzenia kompetencji przydatnych w codziennej pracy. Tymczasem studenci dzienni zwykle koncentrują się głównie na zdobywaniu wiedzy i traktują uczęszczanie na zajęcia jako główny punkt tygodniowego planu.
- Obecność w życiu akademickim – dzięki codziennemu kontaktowi z uczelnią osoby studiujące dziennie chętniej angażują się w inicjatywy wykraczające poza sam program kształcenia. Biorą udział w kołach naukowych, organizują wydarzenia studenckie i włączają się w działania samorządu. W przypadku studentów zaocznych połączenie aktywności zawodowej, nauki i życia rodzinnego bywa tak absorbujące, że trudno im znaleźć czas na dodatkową obecność w przestrzeni akademickiej.
Osoby studiujące zaocznie często już funkcjonują na rynku pracy, a zdobywana wiedza niemal od razu znajduje odzwierciedlenie w ich codziennych obowiązkach. Możliwość zestawienia teorii z doświadczeniem zawodowym ułatwia zrozumienie omawianych zagadnień. Codzienna praktyka skłania do zadawania celnych pytań na zajęciach, a sytuacje z pracy pozwalają spojrzeć na niektóre tematy z nowej perspektywy. Z upływem czasu wzrasta ich pewność siebie, zdecydowanie lepiej odnajdują się w wybranym kierunku i skuteczniej budują własną ścieżkę rozwoju.
Poznaj rynek pracy jeszcze przed dyplomem
Połączenie obowiązków uczelnianych z codziennymi zadaniami w pracy rozwija kompetencje miękkie i wzmacnia zdolność do rozsądnego gospodarowania czasem. Poruszanie się między salą wykładową a miejscem zatrudnienia wymaga sprawnej organizacji i umiejętności szybkiego reagowania na zmiany w planie dnia. Taki sposób funkcjonowania uczy płynnego przechodzenia między różnymi rolami, pozwala lepiej porozumiewać się z otoczeniem i oswaja z koniecznością dopasowania się do sytuacji. Osoby, które potrafią skutecznie godzić te dwa światy, zazwyczaj szybciej odczytują emocje i potrzeby innych, a ich wypowiedzi zyskują na klarowności i przekonującej argumentacji.
Zderzenie teorii omawianej na zajęciach z rzeczywistością codziennej pracy poszerza punkt widzenia i pobudza do głębszych refleksji. Zadania zawodowe nie pozostawiają miejsca na odraczanie decyzji, skłaniają do działania, wymuszają analizę sytuacji i prowokują do szukania nieoczywistych rozwiązań. Studenci, którzy jednocześnie pracują, sprawniej przyswajają wiedzę, ponieważ od razu widzą jej praktyczne zastosowanie. Takie osoby lepiej radzą sobie w niestandardowych warunkach, potrafią działać pod presją i nie poddają się przy pierwszej trudności. Ten rodzaj doświadczenia zawodowego nie przechodzi bez echa. Dla pracodawcy to znak, że kandydat potrafi zachować opanowanie i skutecznie działać również wtedy, gdy sytuacja wymaga odporności psychicznej i elastycznego podejścia.
Poznaj siebie – poznaj swoje możliwości
Wejście w życie zawodowe i poznanie jego tempa, oczekiwań przełożonych i poziom zaangażowania wymagany na co dzień, pozwoli ci szybko zweryfikować, które umiejętności rzeczywiście znajdują zastosowanie w konkretnych sytuacjach. Bezpośrednia współpraca z osobami o większym stażu, wspólna realizacja zadań oraz rozmowy z liderem projektu albo mentorem dają przestrzeń do refleksji nad własnym stylem działania. Obserwacja własnych reakcji w praktyce odsłania znacznie więcej niż niejeden test. Pozwala zauważyć, jakie decyzje podejmujesz w stresie, jak odnajdujesz się w grupie, co przychodzi ci z łatwością, a co wymaga większego skupienia i ćwiczeń.
Ten etap, który jest pełen pomyłek, poszukiwań i eksperymentów może stać się jedną z najcenniejszych lekcji. Właśnie wtedy odkrywasz, które zachowania wynikają z naturalnych predyspozycji, a które trzeba dopracować. Takie doświadczenie ma większą wartość niż punktacja na egzaminie czy ogólne porady znalezione w internecie – bo odnosi się bezpośrednio do ciebie i twojego sposobu funkcjonowania.
Im szybciej zauważysz momenty zawahania albo niedociągnięcia w przygotowaniu, tym łatwiej będzie Ci sięgnąć po konkretne rozwiązania. Przykład? Studentka anglistyki, która prowadzi zajęcia w szkole językowej, może zauważyć, że trudno jej utrzymać uwagę grupy i skutecznie zarządzać przebiegiem lekcji. Student prawa, mimo świetnej znajomości przepisów, może podczas wystąpień mieć trudność z opanowaniem tremy – głos drży, myśli się plączą. Takie sytuacje nie muszą zniechęcać, mogą zmotywować do dodatkowych ćwiczeń, udziału w zajęciach z retoryki albo dołączenia do studenckiej grupy debat.
Otwartość na kolejne próby i chęć sięgania po to, czego jeszcze brakuje, często rozstrzyga o tym, w jakim kierunku potoczy się Twoja ścieżka zawodowa. Nie chodzi o to, by wszystko umieć od razu, najbardziej liczy się gotowość do działania, kiedy coś nie wychodzi tak, jak zakładałeś.
Sztuka utrzymywania równowagi
Aby pogodzić studia z pracą zawodową, musimy podejmować decyzje, które wymagają nie tylko wytrwałości, lecz także trzeźwej oceny własnych możliwości. Codzienne przeskakiwanie między wymaganiami uczelni a zadaniami w pracy staje się ćwiczeniem z szybkiego przełączania się na różne tryby działania oraz rozróżniania, co w danym momencie zasługuje na największą uwagę. Osoby, które potrafią zachować wewnętrzną równowagę w tym natłoku ról, łatwiej opanowują napięcia i lepiej wykorzystują zdobywane doświadczenia w przyszłości.
Jak okiełznać swój kalendarz?
Studenci łączący pracę zarobkową z nauką nieustannie balansują pomiędzy wymaganiami uczelni a obowiązkami wynikającymi z zatrudnienia. Każdy dzień stawia przed nimi nowe zadania i wymusza natychmiastowe reakcje na zmieniające się warunki, niestety często bez przestrzeni na chwilę oddechu. W takich warunkach przejrzystość działania staje się bezcenna. Trzymanie się ustalonych wcześniej założeń pozwala uniknąć chaosu. Brak ustalonego rytmu oraz trudności z utrzymaniem konsekwencji prowadzą do narastającego zmęczenia, spadku koncentracji i powiększającej się listy zaległości.
Opanowanie tej codziennej plątaniny zaczyna się od świadomego zaplanowania wszystkiego, co czeka w nadchodzących dniach. Rozsądnie ułożony harmonogram powinien objąć zarówno zajęcia akademickie, godziny pracy, czas przeznaczony na naukę i dojazdy, jak i momenty odpoczynku oraz sprawy osobiste. Można sięgnąć po tradycyjny papierowy terminarz albo wykorzystać aplikacje mobilne i cyfrowe kalendarze. Zanim jednak pojawią się w nim pierwsze zapiski, przyda się dokładna analiza wszystkich czekających obowiązków.
Dobrze zadać sobie pytanie, które sprawy wymagają natychmiastowego działania, a które mogą zaczekać lub zostać przekazane komuś innemu. Przy porządkowaniu zadań pomocna okazuje się macierz Eisenhowera – proste narzędzie pomagające spojrzeć na plan dnia z większym dystansem. Pozwala oddzielić kwestie pilne od tych mniej palących i tym samym przywrócić kontrolę nad napiętym grafikiem. Taka selekcja przynosi wyraźną ulgę, zmniejsza uczucie przytłoczenia i ułatwia skupienie się na tym, co rzeczywiście wymaga twojej uwagi.
Czy strój może być źródłem twojej codziennej pewności?
Strój pełni funkcję praktyczną, powinien wspierać mobilność, zapewniać wygodę i pozwalać płynnie przechodzić między różnymi obowiązkami bez konieczności zbędnego przebierania się czy zastanawiania nad dostosowaniem do sytuacji. Styl ubierania się osób, które codziennie przeplatają zajęcia akademickie z pracą zawodową, wykracza poza kwestie wyglądu. Przy grafiku, którego przebieg trudno przewidzieć z wyprzedzeniem, najlepiej sprawdzają się ubrania utrzymane w estetyce smart casual. Zestawienie gładkiej koszuli z prostymi spodniami np. jeansami lub wariantem z lekkiej tkaniny uzupełnione lekką marynarką albo dzianinową narzutką tworzy kompozycję, która dobrze odnajduje się zarówno w sali wykładowej o poranku, jak i w biurze czy podczas popołudniowego spotkania zawodowego.
Szczególnego znaczenia nabiera dobór obuwia, bo to właśnie ono przesądza o komforcie, zwłaszcza gdy przez cały dzień nie ma chwili na odpoczynek. Buty muszą łączyć wygodę z elegancją, nie powinny ograniczać ruchów, ale też nie odbiegać stylem od otoczenia, w którym liczy się profesjonalny wizerunek. Ubranie, nad którego wyborem chwilę się zastanowisz, staje się twoim cichym sprzymierzeńcem. Niweluje dyskomfort związany z poczuciem niedopasowania, wzmacnia wewnętrzną spójność i pomaga skoncentrować się na zadaniach, które mogą cię czekać na uczelni i w pracy.
Wygoda w ruchu
Wybierając sposób poruszania się po mieście, wielu studentów bierze pod uwagę nie tylko odległości między domem, uczelnią i miejscem pracy, ale też warunki, które mogą zmieniać się w ciągu dnia. Muszą pamiętać o pogodzie i aktualnym ruchu na trasie. Kiedy czas dojazdu nie przekracza rozsądnych granic, a warunki pogodowe dopisują, dużą popularnością cieszy się rower. Pozwala przemieszczać się sprawnie, bez konieczności czekania na przystankach czy w korkach. Przy napiętym grafiku i konieczności odwiedzania kilku lokalizacji w ciągu dnia, pierwszeństwo często zyskuje samochód. Dzięki niemu łatwiej przewozić rzeczy potrzebne zarówno na zajęcia, jak i do pracy.
Osoby korzystające z komunikacji miejskiej albo poruszające się pieszo muszą zaplanować dzień z większą precyzją. Od rana kompletują zawartość torby czy plecaka, tak aby przez kilka godzin niczego im nie brakowało. W jednym miejscu muszą zmieścić notatki, lunch, akcesoria przydatne w pracy oraz to, co potrzebne podczas zajęć. W tym kontekście dobór odpowiedniego sposobu noszenia rzeczy nabiera szczególnego znaczenia.
Każdy organizuje to po swojemu. Jedni wybierają plecak, który jest praktyczny, odporny na zmienne warunki i wygodny w ruchu, zwłaszcza przy intensywnym dniu i braku pewności, czy wszędzie znajdzie się dach nad głową. Inni preferują torby na ramię wygodne, poręczne, dobrze komponujące się z mniej sportowym stylem. Wśród osób aktywnie łączących pracę z nauką dużą popularnością cieszy się torba na laptopa. Zajmuje niewiele miejsca, a pomieści wszystko, co potrzebne: komputer, ładowarkę, dokumenty, napój i coś do zjedzenia. Dla osób dojeżdżających autem wygodnym rozwiązaniem bywają bardziej eleganckie torby, które z łatwością wsuniesz pod fotel, a pasują do miejskiego, codziennego stroju. Sposób przemieszczania się wpływa więc bezpośrednio na wybór akcesoriów. Niestety to, co wygodne przy poruszaniu się pieszo, niekoniecznie sprawdza się podczas jazdy samochodem, i odwrotnie.
Kiedy się zatrzymać?
Codzienne próby pogodzenia zajęć na uczelni z obowiązkami zawodowymi potrafią wyczerpać nie tylko fizycznie, lecz również psychicznie. Studenci, którzy funkcjonują równolegle w dwóch wymagających przestrzeniach, często popadają w ciągły niedoczas, odkładają sen na później i żyją pod nieustanną presją ze strony wykładowców, przełożonych, a czasem także własnych ambicji. Gdy do tego dochodzi zmęczenie, organizm zaczyna wysyłać wyraźne sygnały. Możemy odczuwać spadki energii, trudności w opanowaniu emocji, problemy z pamięcią i wszechobecne napięcie w ciele. W takich momentach odzyskanie wewnętrznej równowagi staje się koniecznością. Pełnowartościowe jedzenie, ruch choćby w niewielkiej dawce, chwile wyciszenia i aktywności pomogą oderwać się od ciągłego pośpiechu. Potrafią także skutecznie chronić przed wypaleniem zawodowym i przywrócić poczucie panowania nad własnym dniem.
Zlekceważenie tych sygnałów prowadzi prostą drogą do całkowitego załamania motywacji. Warto uważnie obserwować własne reakcje, jeżeli zadania, które kiedyś nie sprawiały problemu, nagle zaczynają frustrować, a skupienie wymaga ogromnego wysiłku, to znak, że trzeba zwolnić. Lepiej w porę zdjąć nogę z gazu i dać sobie chwilę na oddech, niż czekać, aż przeciążenie odbije się na zdrowiu. Szybka reakcja pomaga złapać rytm na nowo i wrócić do działania z większą jasnością umysłu i spokojem wewnętrznym.
Podsumowanie
Łączenie studiów z zatrudnieniem to bez wątpienia wymagające doświadczenie, ale dla wielu staje się momentem przełomowym, który może nie tylko poszerzyć umiejętności, lecz również zmienić sposób patrzenia na przyszłość zawodową. Praca podejmowana w czasie nauki to znacznie więcej niż zdobywanie nowych informacji czy wykonywanie kolejnych zadań z listy obowiązków. To okazja, aby sprawdzić, na ile jesteśmy w stanie kierować swoim życiem, podejmować decyzje w zgodzie z własnymi przekonaniami i lepiej zrozumieć, co naprawdę nas interesuje.
Tego rodzaju aktywność sprzyja świadomemu kształtowaniu dalszej drogi. Pomaga podejmować bardziej trafne decyzje i wzmacnia poczucie odpowiedzialności za własne wybory. Z czasem staje się również szkołą konsekwencji w przestrzeni akademickiej, jak i w codziennych obowiązkach. Praktyka zawodowa uczy szybkiego reagowania, działania w konkretnych sytuacjach oraz rozwiązywania problemów wtedy, gdy nie ma czasu na długie analizy. Takie doświadczenie pozwala nie tylko lepiej funkcjonować na uczelni, lecz także pewniej odnaleźć się w świecie pracy.
Źródła:
- raport projektu EUROSTUDENT 8, Niemieckie Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym i Nauką
- CCC
- Co trzeba wiedzieć o studiach w Polsce? – Mapa Karier
- Developing Your Time Management Skills | Choose Work!
- Combining work with study? Here is how to stay efficient – EURES (EURopean Employment Services)
Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny
- Szczegóły
-
Poprawiono: 10 lipca 2025
-
Odsłony: 8